دانشگاه علوم پزشکی شیراز
جهش تولید با مشارکت مردم
جهش تولید با مشارکت مردم
کاربرد هوش مصنوعی در پزشکی
بسیاری استفاده و کاربرد هوش مصنوعی در پزشکی را امکان پذیر نمی‌دانند و از ترس به خطر افتادن جان انسان‌ها از این کار پرهیز می‌کنند اما این فناوری‌ها، می‌توانند کیفیت زندگی را بیشتر کنند. بسیاری از الگوریتم‌های هوش مصنوعی می‌توانند برای درمان، تولید دارو، کمک به کادر پزشکی و ... استفاده شود و خطای آن از خطاهای انسانی هم کمتر است. در این مقاله به طور کامل بررسی می‌کنیم که این فناوری‌ها چگونه می‌توانند حوزه سلامت را به طور کلی متحول کنند. با ما همراه باشید.
هوش مصنوعی در آینده نزدیک در تمامی بخش‌های زندگی انسان ورود پیدا خواهد کرد. یکی از استفاده‌های هوش مصنوعی، استفاده از آن به منظور ایجاد سلامت بیشتر، کمک به تشخیص و درمان بیماری و تحول در این حوزه است. یکی از حوزه‌هایی که فناوری می‌تواند بسیار کاربردی و حیاتی باشد، حوزه سلامت و پزشکی است. اما سوال مهم این است که آیا هوش مصنوعی امکان رشد در این زمینه را دارد؟
طبق تحقیقاتی انجام شده در این زمینه، پیش بینی می‌شود که ارزش بازار هوش مصنوعی در حوزه سلامت در سال ۲۰۲۵ به حدود ۲۴ میلیارد دلار برسد. این یعنی در بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۵ یک رشد مرکب ۴۰ درصدی را تجربه خواهد کرد.
با توجه به این اعداد و انتظار رشد بیشتر در سال‌های آینده، احتمالاً هوش مصنوعی یکی از بازیگران اصلی حوزه سلامت خواهد بود و عدم توجه به آن می‌تواند محصولات و خدمات شما را غیر قابل استفاده کند. در این مقاله تعدادی از اصلی‌ترین این محصولات و خدمات را بررسی می‌کنیم.
نرم افزار و سخت افزارهای متنوعی هستند که می‌توانند با استفاده از هوش مصنوعی به کمک سلامت موجودات زنده بیایند. بسیاری از این موارد تجربه‌های اجرا شده در دنیاست که امکان پیاده‌سازی آنها در ایران هم وجود دارد. این بخش در بروزرسانی‌های بعدی با توجه به محصولات جدید این حوزه کامل‌تر خواهد شد.
با اینکه بحث رباتیک و هوش مصنوعی دو مقوله جداگانه‌ست اما شما می‌توانید در بخش‌های مختلف ربات از هوش مصنوعی استفاده کنید. ربات‌های جدید به طور کامل به روند جراحی اطلاع دارند و می‌توانند بر اساس آن فعالیت‌های درخواست شده را انجام دهند. این یادگیری با استفاده از یادگیری ماشین و یادگیری عمیق صورت می‌گیرد. ربات‌های جراح می‌توانند علاوه بر کنترل از راه دور توسط پزشک، با استفاده از پردازش تصویر مشکلاتی که در طول عمل وجود دارد را به شما اخطار دهند تا خطای انسانی کاهش پیدا کند. هم‌چنین تعدادی از ربات‌ها قابلیت دریافت دستورات صوتی را دارند تا در هنگام عمل بتوانند کارایی بیشتر داشته باشند.
یکی از اصلی‌ترین کارهایی که هوش مصنوعی می‌تواند در حوزه سلامت انجام دهد، تشخیص سریع بیماری است. هوش مصنوعی می‌تواند در کمترین زمان داده‌های علائم بیماری‌ها را به طور کامل پردازش کند و احتمال ابتلای افراد جدید به آن بیماری را حدس بزند. از این طریق شما می‌توانید بر اساس علائم حتی کوچک آن حدس بزنید که بیمار ممکن است به چه بیماری‌هایی مبتلا شود. این نوع تشخیص در چندین حوزه مختلف عملیاتی شده است و نتایج قابل قبولی را ارائه داده است.
یکی از راه‌های تشخیص بیماری‌های پوستی، بررسی پوست است. این بررسی پوست به صورت سنتی توسط پزشک انجام می‌شود اما هوش مصنوعی می‌تواند به کمک پردازش تصویر به دقت پوست را بررسی کند و تمامی نکات لازم در مورد پوست را به پزشک انتقال دهد. این مورد برای مراقبت از پوست هم قابل استفاده است و شما می‌توانید بر اساس ویژگی‌های پوست خود که توسط هوش مصنوعی دریافت می‌کنید، روش مراقبت از پوست خود را هم انتخاب کنید.
تشخیص آلزایمر معمولاً پس از ظاهر شدن علائم قطعی آن و ابتلا به بیماری اتفاق می‌افتد. این نوع تشخیص باعث می‌شود تا شما زمان زیادی برای بهبود آن و کاهش سرعت آلزایمر نداشته باشید. الگوریتم‌های هوش مصنوعی در این زمینه توانسته‌اند تا راهی برای تشخیص ابتلای افراد ۱۵ تا ۲۰ سال زودتر از علائم قطعی آلزایمر متوجه آن شوند. این مورد می‌تواند به عقب انداختن آن و حتی جلوگیری از ابتلا به آن کمک کند. شرکت linus health یکی از شرکت‌هایی است که این الگوریتم‌ها را به صورت کامل اجرایی کرده است.
با توجه به تعداد پزشکان و فرصت آنها، بسیاری از درمان‌ها بر اساس یکسری ویژگی مشخص و بدون توجه به ویژگی‌های شخصی افراد تجویز می‌شود. هوش مصنوعی می‌تواند به پزشکان کمک کند که در زمان بسیار کمی ویژگی‌های شاخص و قابل توجه بیمار را ببینند و حتی یک آنالیز اولیه دریافت کنند. این مورد می‌تواند کمک بسیار زیادی به کیفیت درمان بیماران بکند. البته این امکان وجود دارد که در آینده هوش مصنوعی بتواند خود بهترین تشخیص و بهترین درمان را به بیمار ارائه دهد اما در حال حاضر بیشتر به عنوان یک دستیار در کنار پزشک می‌تواند فعالیت کند.
هوش مصنوعی در حال حاضر می‌تواند نقش زیاد و قدرتمندی را در حوزه تصویربرداری پزشکی ایفا کند. هوش مصنوعی می‌تواند مانند یک پزشک متخصص یا حتی بهتر از آن تصاویر را بررسی کرده و بیماری‌ها و نکات لازم را از تصویر استخراج کند. تصویربرداری ممکن است به دلایل مختلفی مانند شکستگی، رویداد قلبی، وضعیت عصبی، بررسی وضعیت کلی بدن، تراکم استخوان‌ها یا عوارض قفسه سینه انجام بگیرد. شما می‌توانید با سرعت بالا و به صورت دقیق با هوش مصنوعی تمامی این موارد را تشخیص دهید. در حال حاضر به صورت سنتی و با بررسی تصویر توسط پزشک این کار انجام می‌شود که ممکن است دارای خطا باشد. این مورد در تصویربرداری پزشکی در دنیا اجرایی شده و نتایج فوق‌العاده هم به همراه داشته است.
اتاق عمل یکی از فضاهایی است که خطرات زیادی جان بیماران را در آن تهدید می‌کند. بسیاری از خطاهای پزشکی در این اتاق رخ می‌دهد و مشکلات زیادی را برای بیماران به وجود می‌آورد. کار دستیار هوشمند جراح این است که تلاش کند این خطاها به حداقل برسد. این دستیار با بررسی تصاویر جراحی به صورت زنده و بررسی وقایع سعی می‌کند تا اشتباهات را تذکر داده و کمک کند تا پزشکان بالاترین کیفیت خود را به نمایش بگذارند. این دستیارها با توجه به خطاهای رخ داده و پردازش تصویر و مطابقت این دو با هم در تلاشند تا خطای انسانی در جراحی‌ها را به صفر نزدیک کنند.
ورزشکاران یکی از قشرهایی هستند که دچار آسیب‌های ورزشی متعددی می‌شوند و این مورد در برخی اوقات تبدیل به معضل این حوزه می‌شود. با استفاده از یادگیری عمیق و با استفاده از سنسورها بر روی عضلات ورزشکاران شما می‌توانید متوجه احتمال بالای آسیب دیدگی در بخش‌های مختلف بشوید. این سنسورها میزان فشار و خستگی عضلات را با توجه به داده‌های گذشته مقایسه می‌کنند و کمک می‌کنند تا ورزشکاران کمتر آسیب ببینند.
در بیشتر بیمارستان‌ها و موارد بستری، پرستار یکی از نیازهای اصلی هر بیمار است. در حال حاضر بسیاری از بیمارستان‌ها با کمبود پرستار یا زمان‌های زیاد کاری برای پرستاران روبه رو هستند. دستیار پرستار مجازی به شما کمک می‌کند تا مدیریت بیماران را به راحتی انجام دهید و می‌تواند در پرستاری بیماران به شما کمک کند. این دستیاران هم می‌توانند با ایجاد برنامه ریزی دقیق و بررسی وضعیت بیماران زمان پرستاران را مدیریت کنند، هم ربات‌های پرستار می‌توانند در بسیاری از فعالیت‌های روزانه پرستاران، کمک حال آنها باشند.
یکی از جذاب‌ترین بخش‌های کاربرد هوش مصنوعی در پزشکی، استفاده آن برای گسترش و کشف داروهای جدید است. بسیاری از شرکت‌ها برای بدست آوردن داروهای جدید در حال استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی هستند.
استفاده از داده‌های گذشته برای تصمیم‌گیری در مسائل پزشکی بسیار می‌تواند کارساز باشد. یکی از مهمترین زمان برای استفاده از این داده‌ها در مواقع حساس و حیاتی است. داده‌های بسیاری از گذشته بیماری‌ها و بیمارها وجود دارد اما معمولاً در مواقع حساس اکثراً امکان استفاده از این داده‌ها وجود ندارد. سامانه‌های مختلف می‌توانند با کمک هوش مصنوعی در کمترین زمان داده‌های بیمار را دریافت کنند و به کمک پزشکان و بیمار بیایند.